Mitolojiden Çamura: Dilek Filik’in Kadınları
Sevgili Düş Yolcusu🌟
Bu ayki konuğum, Denizli’de heykel sanatını büyütmek için inatla üreten bir sanatçı: Dilek Filik. Onu ilk kez, muhteşem rölyefleriyle süslenmiş bir salonda tanımıştım. O günlerde 20’li yaşlarımızın başındaydık; dünyayı değiştirmek, sesimizi evrensel barışa katmak istiyorduk. Mitolojiden doğaya, sanatın hayatımızdaki dönüştürücü gücüne kadar pek çok konuda düşündük, tartıştık, birlikte hayaller çizdik.
Bugün ise görünürlük kaygısına kapılmadan üretmeye devam eden, gençlerin ve çocukların kalbine sanat sevgisi eken bu değerli dostumla sizleri buluşturmanın mutluluğunu yaşıyorum.
Son Dönem Projeleriniz ve İlham Kaynaklarınız Neler?
Şu anda üzerinde çalıştığınız en güncel projeden bahsedebilir misiniz? Bu proje için size ne ilham verdi ve bu süreçte hangi unsurlar ön plana çıktı?
Güzel Sanatlar Fakültesi Heykel Bölümü mezunu, üzerine Resim Öğretmenliği eğitimi almış bir sanat eğitimcisiyim. Son dönemde ağırlıklı olarak seramik üretimi yaptığım bir hobi atölyem bulunuyor. Resim ve heykel çalışmalarımda edindiğim deneyimleri seramik çatısı altında bir araya getirmeye çalışıyorum.
En güncel projem seramik heykel çalışmaları. Uzun süredir bu alanda okumalar yapıyor, araştırmalar yürütüyor ve desenler çiziyorum. Takip ettiğim heykeltıraşlar ve illüstratörlerden ilham alıyorum.
Çalışmalarımda özellikle kadın temasına odaklanıyorum. Ataerkil bir toplumda yeterince değeri bilinmeyen kadının mitolojilerdeki yeri, kadın tanrıça figürleri, yaratıcılığı, doğurganlığı ve hayat kaynağı olması üzerinde duruyorum.
Dünya mitolojileri içinde özellikle Türk ve Sümer mitolojilerindeki kadın tanrıçaları araştırmaktayım. Birkaç yıl önce Umay Ana üzerine bir büst çalışmam olmuştu; o günden bu yana bu temayı daha da derinleştirmeye çalışıyorum. Kadının hak ettiği değeri eserlerimle hatırlatabilmek bana büyük mutluluk verecektir.
Mitolojinin yanı sıra doğa da başlı başına bir ilham kaynağım. Toprakla bağımı çamur aracılığıyla sıkı sıkıya hissetmek benim için çok değerli. Doğadaki canlılar, özellikle de kediler, vazgeçilmezlerim arasında.
Yaratıcı Sürecinize Nasıl Hazırlanıyorsunuz?
Yaratıcılığınızı tetiklemek için günlük hayatınızda uyguladığınız belirli ritüeller veya alışkanlıklar var mı? Örneğin, meditasyon, yürüyüş ya da belirli bir müzik türü dinlemek gibi.
Atölyeye girdiğimde ilk işim sevdiğim müzikleri açmak oluyor. Jazz, new age, 1940-50’lerin yabancı müzikleri ve doğa sesleri eşliğinde çalışıyorum. Kısa molalarda gözlerimi kapatıp doğanın seslerini dinlemek zihnimi arındırıyor. Acele etmeyi sevmiyorum; kendi hızımda ilerleyerek her çamur parçasına dinginliğimi ve mutluluğumu yansıtmak istiyorum. Eserime benden bir şey akacaksa bunun pozitif ve sakin bir enerji olmasını önemsiyorum.
Yaratıcı sürecimin arka planında bolca görsel ve yazılı araştırma var. Bazen bir masal kitabı, mitolojik bir hikâye, bazen gündelik bir olay, kimi zaman da takip ettiğim bir sanatçının çalışması ilham kaynağım oluyor. Seçeceğim teknik, o an hangi ifade biçiminin daha uygun olduğuna göre değişiyor: heykel, illüstrasyon ya da seramik obje üzerine kazıma tekniği. Bu sürecin sırrı, akışta kalmak ve bolca deneme yapmak.
Sanatçı Olarak Gündelik Hayatta Karşılaştığınız En Büyük Zorluklar Neler?
Üretim sürecinde günlük işler, planlama veya lojistik gibi konularda karşılaştığınız zorluklar var mı? Bu tür işleri nasıl yönetiyorsunuz? Hem yoğun bir şekilde üretip hem günlük hayatı yönetmek için nasıl yol yöntemler kullanıyorsunuz?
Okul, ev ve atölye arasında yaşayan, iki genç kız annesi bir sanat eğitimcisiyim. Vaktimin büyük kısmını okul ve ev işleri alıyor. Bu nedenle üretim için genellikle akşamları, günün en sakin saatlerini ayırıyorum. Programlı olmak bu süreçte çok önemli.
Kendi hızında ilerleyen, çalışmalarını “sanat eseri” olarak etiketleme kaygısı taşımayan, sadece kendini ifade etmeye çalışan biriyim. Ancak malzemeye ulaşım, uygun atölye ortamı ve maddi koşullar bazen zorlayıcı olabiliyor. Eserlerin izleyiciyle buluşması da kolay olmuyor. Yılda birkaç kez bulunduğum şehirde sergilere katılmaya çalışıyorum; artık atölyem olduğu için şehir dışındaki fuar ve sergilere de hazırlanabileceğim.
Seramik ve heykelde en büyük zorluklardan biri eserlerin kargolanması. Kırılgan oldukları için en güvenilir yöntem, kargoyu bireysel imkânlarla gerçekleştirmek. Atölyemin sürekliliği için seramik objeler ve takılar da üretiyorum. Satış konusunda istikrarlı değilim ama üretirken keyif alıyorum. Deneme-yanılmalar sayesinde çok şey öğrendim ve bu deneyimler seramik heykellerime teknik beceri olarak geri dönüyor.
Yaratıcı Sürecinizi Dönüştüren Yeni Bir Deneyiminiz Var mı?
Son zamanlarda ‘işte bu benim için bir dönüm noktasıydı’ dediğiniz bir şey oldu mu? Üretiminize ya da tarzınıza yeni bir bakış kazandıran bir gelişme, bir keşif?
Pandemi döneminde suluboya illüstrasyona başladım. Malzemenin pratikliği sayesinde kedim Nala’yla hayali maceralarımızı çizmeye başladım, ardından başka hayvan dostlar da bu seriye katıldı. Bu illüstrasyonlar benim sesim ve hayallerim oldu.
En büyük dönüm noktası ise geçen yıl kendi atölyeme kavuşmam oldu. Evimin alt katında açılan atölye, eşimin bana sürprizi oldu. Artık seramik, resim ve heykel çalışmalarımı profesyonelce sürdürebileceğim bir alanım var.
Beni en çok etkileyen yeni deneyim ise ilkokul öğrencileriyle yaptığım kısa süreli çalışma. Onların kaygısızca, sınırlamalardan uzak resim yapışlarını görmek üretimlerime yeni bir bakış açısı kazandırdı. Picasso’nun dediği gibi: “Her çocuk sanatçı olarak doğar. Esas sorun büyüdüğünde de öyle kalabilmektir.” Bundan sonraki üretimlerimde bu özgür bakış açısını unutmamaya çalışacağım.
Yaratıcı Blokların Üstesinden Nasıl Geliyorsunuz?
Üretim sürecinde tıkandığınızda nasıl bir yöntem izliyorsunuz?
Tıkandığımı hissettiğimde ara veriyorum. Kitap okurum, film ya da dizi izlerim, yemek yaparım ya da gezmeye çıkarım. Farklı uğraşlarla ilgilenmek zihnimi tazeliyor. Çalışmaya geri döndüğümde sorunların kendiliğinden çözüldüğünü görüyorum. Beynin kendini nadasa bırakması, sonraki üretimi daha verimli kılıyor.
Yeni Teknikler ve Malzemeler
Son dönemde sizi şaşırtan, sürecinizi değiştiren teknikler denediniz mi?
Heykellerimi doğrudan çamurdan yapıp kalıp almadan pişirmek benim için yeni bir teknik. Seramik sırlama ise hâlâ keşfetmekte olduğum geniş bir alan. Şu anda hazır sırlarla denemeler yapıyor, düşük ve yüksek derecelerdeki etkilerini gözlemliyorum. Çeşitli çamurları deneyerek heykellerimde kullanacağım reçeteleri oluşturmaya çalışıyorum. Yakın gelecekte kendi sır reçetelerimi geliştirmeyi ve bu konuda eğitim almayı hedefliyorum.
Son Olarak
Bu söyleşiyi okuyanlara yaratıcı yollarını keşfetmeleri için verebileceğiniz özel bir ipucu nedir?
Kendinizi kısıtlamayın. Zorlamayın; su nasıl yolunu buluyorsa, yaratıcılık da kendi yolunu bulacaktır. Bolca araştırın, denemeye açık olun. Benim yolculuğum heykelle başladı, illüstrasyonla devam etti ve şimdi seramikle sürüyor. Hâlâ öğrenmeye devam ediyorum.
Sanatsal süreç bazen sancılı, bazen üretimsiz olabilir. Bu da yolculuğun bir parçası.
Kendinize zaman ayırın; bu bir lüks değil, ihtiyaçtır. En önemlisi, ne yaparsanız yapın keyif alın.
Düş Yolcuları Bülten Okuyucularına Özel🫶
Söyleşileri erkenden okumak, birlikte yaratıcı bir yolculuğa çıkmak için bültene
buradan üye olun, yazan-çizen ve üreten düş yolcularıyla kurduğumuz çemberimize katılın.
Dilek Filik’i takip etmek isterseniz Instagram hesapları;
Bu sohbetten ilham aldıysanız, neler hissettiğinizi ve sesini duymak istediğiniz sanatçıların isimlerini benimle paylaşmayı unutmayın:
Yaratıcı günlük çalışmalarınıza destek olmak için hazırladığım ajandanız “Düş Defteri“ni buradan indirmeyi unutmayın!
Sevgiyle,
Ceyda 🌿
